Elektronik sigaranın buharını solumak bile öldürebilir!
|Elektronik sigaradan kaynaklanan gizemli hastalık “EVALI” yine can aldı. Çıkış sebebi hâlâ çözülemeyen bu hastalık ile ilgili yapılan çalışmalar ise elektronik sigaranın tehlikelerini gözler önüne sermeye devam ediyor. Uzmanlara göre elektronik sigaranın buharına maruz kalmak ile tütün sigarasının dumanına maruz kalmak arasında hiçbir fark yok, ikisi de zehirli! SaÄŸlığa EvetDerneÄŸi BaÅŸkanı ve Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof.Dr.ElifDaÄŸlı anlattı
Senim TANAY KARAKUÅž
Geçen günlerde ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinden elektronik sigara kullanımından kaynaklandığı düşünülen vakaların sayısının bin 1888’e yükseldiği açıklandı. Ülkede 24 eyalette elektronik sigaraların neden olduğu tahmin edilen akciğer hastalığından ölenlerin sayısı ise 34’ten 37’ye çıktı. Çin ise yaşanan bu son gelişmelerden sonra ülke genelinde internetten ve e-ticarette kullanılan mobil aplikasyonlar üzerinden elektronik sigara satışını yasakladı.
Türkiye de dahil olmak üzere dünya genelinde kullanımı oldukça yaygınlaÅŸan elektronik sigaranın zararlı olmadığı iddia edilse de yol açtığı ‘gizemli hastalık’, onlarca kiÅŸinin saÄŸlığını tehdit etmeye devam ediyor. Son olarak Harvard Üniversitesi’nden araÅŸtırmacılar, elektronik sigaradan kaynaklanan ancak neden ortaya çıktığı bilinmeyen hastalığı çözmek için bir anket bile hazırladı. Birçok saÄŸlık uzmanının önemle altını çizerek zararları hakkında uyardığı elektronik sigara ile ilgili bilgi denizli escort kirliliÄŸi ise had safhada. Peki biz elektronik sigara hakkında neyi, ne kadar doÄŸru biliyoruz?
Bu gizemli hastalığa ABD Hastalık Kontrol Merkezi tarafından “EVALI” isminin verildiÄŸini belirten SaÄŸlığa EvetDerneÄŸi BaÅŸkanı ve Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof.Dr.ElifDaÄŸlı, elektronik sigara ile ilgili çok önemli bilgiler paylaÅŸtı, hayati uyarılarda bulundu:
Elektronik sigara neden tütün sigaraları ve nargileden daha zararlı?
E-sigaranın içinde bulunanpropilenglikol vegliserolısınıp buharlaştığında kanserojen maddeler açığa çıkar. Bu iki maddenin ayrıcailtihap yapıcı etkisi olduğu da tespit edildi. Sadece elektronik sigara çok ani ve hızlı bir harabiyet meydana getiriyor. Tütün sigaraları ise bu harabiyeti daha uzun sürede yapıyor. Ancak birbirinden ayırt etmeksizin tütünün her türlüsü elbette çok zararlı!
Elektronik sigara likitlerinin yapısı nasıl? Bu likitlerin içerisindeki nikotinin yapısı tütün sigaralarından farklı mı?
E-sigara aroma ve tatlandırıcıları kendi aralarında kimyasal etkileşime girerek farklı kimyasallara dönüşür. Bu aroma ve tatlandırıcılar damarları döşeyen hücrelerde hasara neden olur. Bu aromalar çoğu gıda sanayinde kullanılan kimyasallardır. Sindirim sisteminin işleyebildiği kimyasallar, solunum sistemi tarafından işlenemez ve doku hasarı yapar.
‘AkciÄŸeri koruyan hücrelerin yapısını bozuyor’
Peki “zararsız” escort denizli olarak pazarlanan bu likitler vücutta nasıl bir etki yaratıyor?
E-sigara buharı, akciğeri koruyan hücrelerinin çalışmasını bozar ve akciğeri her türlü hastalığa açık hale getirir. E-sigara içicilerinde felç riski yüzde 70, kalp krizi riski yüzde 60, koroner arter hastalığı riski yüzde 40 daha yüksektir.
Elektronik sigaranın buharına maruz kalmak da tütün sigaralarının dumanına maruz kalmak kadar tehlikeli mi?
E-sigara buharının zararsız olduğu iddia edilir. Halbuki bu buharda danikotin başta olmak üzere zararlı birçok karsinojen madde (kanser yapıcı madde) var. E-sigaranın solunması da hastalık yaratır.
‘Çifte doz nikotin alıyorlar’
Elektronik sigara kullanımı, sigarayı bırakmak için bir geçiş evresi olarak görülüyor. Bu doğru mu?
Elektronik sigara (e-sigara), tütün sigarası içimini azaltan ya da bıraktıran bir uygulama deÄŸil. Hiçbir ülkede sigara bırakma yöntemi olarak ruhsatlandırılmamıştır.AraÅŸtırmalar, e-sigara kullananların yüzde 79’unun tütün sigarası içmeye de devam ettiÄŸini ortaya koyuyor. Sigara içenler e-sigaraya dabaÅŸlayarakçifte doz nikotin alır.
ABD’de pek çok kiÅŸi elektronik sigara kullanımına baÄŸlı olarak geliÅŸen gizemli hastalık yüzünden hayatını kaybetti ve bu sayı artmaya devam ediyor…
ABD Hastalık Kontrol Merkezi bu hastalığa “EVALI” ismini verdi. İngilizce denizli escort bayan “e-sigara, buhar ürünleri kullanımı ile oluÅŸan akciÄŸer hasarı”nın baÅŸ harflerinden oluÅŸuyor. Uluslararası ICD-10 Hastalık Sınıflandırması’nda da kod verildi. Yani artık resmen bir hastalık olarak tanımlandı.
USB belleğe benziyor, hızla yayılıyor
Elektronik sigara kullanımının özellikle de gençler için yarattığı en önemli tehlikeler neler?
Gençler, sigaradan ısıtılmış tütün ürününe geçmek isteyen satıcının araürün projesinde hedef kitlesini oluÅŸturuyor. Ürünlerin içine çok yüksek oranda nikotin konduÄŸu ve aniden solunabildiÄŸi için bağımlılık hızlı geliÅŸiyor, bu nedenle tedavisi de oldukça zor oluyor. Åžu anda ABD’deki ortaokul ve lise öğrencileri arasında USB belleÄŸe benzeyen bir ürünün kullanımı salgın gibi yayılıyor. Doktorlar ise çaresiz.Ürünün ülkeye sokulmaması ve ruhsatlandırılmaması en doÄŸrusu.
ABD ve Avrupa’da kullanımı hızla yaygınlaÅŸan elektronik sigara Türkiye’de de pek çok ÅŸekilde temin edilebiliyor. Bu yasal mı? Önüne nasıl geçilebilir?
Türkiye’de elektronik sigara satışı yasal deÄŸil. Ancak internet ve sosyal medya üzerinden özendirici reklamlar ve satışlar yapılmaya devam ediliyor. Bunların hepsi izlenebilir ve önlenebilir etkinlikler, yeter ki konuyla ilgili irade olsun. Ayrıca birçok web site, yasal olmayan bu ürünü fatura ve garanti belgesi ile internet üzerinden satıyor. Motor kurye veyakargo ÅŸirketleri ile de istenilen adrese ulaÅŸtırıyor. Kısacası yasal olmayan birticari faaliyet, yasal sistemler kullanılarak yapılıyor. Oysa bu satışlar Emniyet ve Maliye tarafından durdurulabilir.