Sessiz Katil’ Sensöre Yakalanacak

HAKAN CAN ŞAHİN – Mersin’de, kimya öğretmen Berrin Tosmur Şahin’in, ‘Uykuda ölüme son’ adlı proje kapsamında, karbonmonoksitin neden olduğu zehirlenme ve ölümlerin önüne geçmek amacıyla simülasyonunu hazırladığı sensörler, zehirli gaza maruz kalanların yardımına koşulmasını sağlamak amacıyla önceden belirlenen cep telefonu numaralarına mesaj gönderecek.

Kadri Şaman Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Anadolu Teknik Lisesi’nde görevli 41 yaşındaki Şahin, robotik kodlama alanına duyduğu ilgi nedeniyle bir proje hazırladı.

Şahin’in, yaklaşık 300 lira harcayarak, maket bir ev üzerinde simüle ettiği projesine, öğrencileri Gülcan Erkal, Sertay Sakan, Enes İlçiktoğ ve Yusuf Emun katkı sundu.

Projede önemli bir yere sahip olan sensörler, Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı (EPA) ve Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) belirlediği değerler doğrultusunda, kapalı bir ortamın karbonmonoksit seviyesini ölçmeye yarıyor.

Sensörler, seviyenin yükselmesiyle oda içerisindeki kişileri ‘buzzer’ cihazı yardımıyla yüksek sesle uyarırken, eş zamanlı olarak duvara montajlanan küçük bir LCD ekrana görsel uyarı verdiriyor.

Aynı zamanda odanın herhangi bir yerine yerleştirilen hava tahliye fanının çalıştırılmasını sağlayan ve ‘pushetta’ uygulamasıyla önceden belirlenen cep telefonu numaralarına bildirim mesajı gönderilmesini sağlayan sensörler, böylelikle ‘sessiz katil’ olarak bilinen karbonmonoksite maruz kalanlara hızlıca ilk yardım ve sağlık ekiplerinin müdahale etmesine imkan tanıyor.

‘Zehirlenme ve ölümlerin önüne geçilebilir’

Şahin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıl Türkiye genelinde karbonmonoksitten zehirlenen 526 kişiden 116’sının hayatını kaybettiğini anımsattı.

Karbonmonoksitin solunum yoluyla girdiği vücutta kana karışıp, oksijen alımını engellediğini ve böylelikle zehirlenme ve ölümlere neden olduğunu belirten Şahin, ‘Alınacak tedbirlerle karbonmonoksite bağlı zehirlenme ve ölümlerin önüne geçilebilir. Bizim projemiz bu soruna yönelik alınabilecek en önemli tedbirlerden birisidir.’ dedi.

Projenin kapalı her ortamda uygulanabileceğini vurgulayan Şahin, ‘Projemizin kapalı olan her ortamda kullanılabileceğini yapmış olduğumuz bir maket ev üzerinde deneyerek başarılı olduk. Önümüzdeki süreçte projemizin tanıtımı için gerekli yerlere başvuru yapacağız. Ayrıca uygulanabilir olması ve gerekli desteğin sağlanması için de Sağlık Bakanlığı yetkilileriyle görüşmeyi planlıyoruz.’ diye konuştu.